BUN-TÜRKLER

BUN-TÜRKLER Yukarı Kür ve Çoruh boylarıyla Ahıska bölgesinin Türklük tarihi, çok eski asırlara dayanmaktadır. Son Kıpçakların, Gürcü K...

BUN-TÜRKLER

Yukarı Kür ve Çoruh boylarıyla Ahıska bölgesinin Türklük tarihi, çok eski asırlara dayanmaktadır. Son Kıpçakların, Gürcü Kralının davetiyle gelip yerleşmesinden yüzyıllarca evvel buralarda Kıpçak ve Bun-Türklerin yaşadığına dair ciddî haberler vardır. Doğu seferine çıkan Makedonların ünlü kralı İskender, MÖ. 4. yüzyıl sonlarında Kafkasya’ya geldiğinde, ona karşı çıkan kuvvetli bir Türk varlığının olduğu anlaşılmaktadır. Bunlar, Kıpçak ve Bun-Türk adıyla anılmaktadır.15

      Fransız bilgini Brosset, Bun-Türklerin Turanlı olduğunu bildirmektedir.Gürcü dil bilgini Marr ise, Bun-Türk’ün “otokton/yerli Türk” anlamına geldiğini yazmaktadır. Bu bilgiler, Çoruh ve Kür boylarında, dolayısıyla Kafkasya’da, Türklük tarihinin, ne kadar eskilere gittiği konusunda kesin bir fikir vermektedir. En eski Gürcü kaynaklarından biri olan Moktsevay Krtlisa’da (VΙΙΙ. Yüzyıl), milâttan önce ΙV. yüzyılda Makedonyalı İskender’in Kafkasya’ya geldiği sırada Kür ırmağı boylarında Bun-Türklerinin yaşadığı, buralarda dört büyük şehrinin ve alınmaz kaleleriyle güçlü ordularının varlığı, bu topraklara daha sonra birbiri ardınca Hunlar, Hazarlar ve Kıpçakların geldiği kayıtlıdır. 16

      Bun-Türkler hakkında bilgi veren bir başka ünlü tarihçi de Güney Azerbaycanlı Zehtabî’dir. Zehtabî, İskender’in Kafkasya’ya geldiğinde, Bun-Türklerle karşılaştığını ve Bun-Türklerin Kür ırmağı sahillerinde yaşadıklarını belirtir. Gürcü bilgini Takayaşvili, bu elleri Türk göstererek, Bun-Türkler, ya Türkler ya da Turanlılardır, demektedir. Bazı âlimler, Bun-Türklerini, Hun Türkleri olarak da gösterirler. Gürcü âlimleri, Bun-Türklerle Kıpçaklar arasında bir farkın olmadığı görüşündedirler. Bu da tabiîdir. Çünkü bunların her ikisinin dili, âdet ve ananesi, dinî inançları, hayatı vs. aynı idi; her ikisi de Türk idi. Kuman, Kırgız, Tatar, Kara Kırgız dillerinde bun, soy/nesil demektir. Bun-Türk, Türk soyu, Türk nesli demektir”.17

Türklerin Ahıska dediği şehre, Gürcüler, Sa-mskhe, Akhalsikhe, Sa-Atabago gibi isimler kullanmaktadırlar. Bunlardan Sa-mskhe “Meskhi yurdu”, Akhalsikhe “Yeni kale”, Sa-Atabago “Atabek yurdu” anlamına gelmektedir.18

15 Zeyrek, Yunus, Ahıska Bölgesi ve Ahıska Türkleri, s.11-12.
16 a. y.
17 a. y.
18 Kırzıoğlu, Fahrettin, Kıpçaklar, s. 154. Vvedenskiy B. A., Bolşaya Sovetskaya Ensiklopediya ( Büyük Sovyet Ansiklopedisi), Moskva 1954,
Fatima Devrisheva
AHISKA TÜRKLERİ
(Sözlü Kültür Bağlamında)

http://tr.scribd.com/doc/83532356/1/a-Eski-cağlarda

Foto : Ahıska